– Napoleon Bonaparte, cesarz Francuzów, przejął władzę w drodze zamachu stanu po okrutnych latach rewolucji. Kilka lat później został dyktatorem, tyranem, wreszcie cesarzem i utopił Europę we krwi. Gdy poważył się podbić Rosję, przegrał. – Stwierdził B’Ozon odkładają na bok grubą książkę. – Koniec roku 1813 przyniósł bitwę narodów pod Lipskiem, w której zginęło 55 tysięcy żołnierzy po stronie wielkiej armii napoleońskiej a po stronie koalicji 70 tyś. zabitych i rannych. A potem nastąpił kres dyktatora. Jak zgodnie podają historycy nie tylko klęski militarne Bonapartego odebrały mu władzę, lecz przede wszystkim spiski i zdrady, w tym najważniejszych jego współpracowników jak Talleyrand minister spraw zagranicznych, Fouché minister policji czy Marmont marszałek i dowódca armii.
– A potem nastąpiła restauracja Burbonów i powrót króla. – Zaśmiał się Broma Triste.
– I ślad po epoce napoleońskiej zniknął. Bonaparte sądził, że utworzy nową elitę opartą na wojskowych i urzędnikach, którzy wszystko zawdzięczają jego rządom. Sądził również, że bogacąca się nowa klasa – burżuazja będzie go popierać z powodów czysto merkantylnych i pragmatycznych. Nie ważne skąd przychodzisz, ważne, że jesteś wierny cesarzowi i cesarstwu. I srogo się mylił. Nie sposób budować jakiejś wydumanej, nowej elity na przekupstwie, nepotyzmie i lizusostwie. Ci wszyscy obywatele Sabot, Hache, Marteau, Chauffer, Boucher, Forgeron przez kilka lat napoleońscy sędziowie i prokuratorzy, generałowie i gubernatorzy, burmistrze i celnicy, gdy tylko wiatr odwrócił się od ich nieomylnego cesarza, już pod koniec 1813 zaczęli kolaborować z kim popadnie, byleby tylko wyjść cało z napoleońskiej zawieruchy.
– I jaki morał z tego? – Spytał Broma Triste.
– Tyrani i dyktatorzy nie czytają książek historycznych, a jeśli nawet, to nie wyciągają z nich wniosków. Napoleon, choć uchodził za genialnego stratega czy był nim w istocie przegrywając wszystko? Jego imperium okazało się kilkuletnim, krwawym eksperymentem a lizusi i karierowicze – żadną elitą. Umierał w samotności i zgryzocie na samotnej, bezludnej wyspie każdego dnia kontemplując swój upadek. To była zasłużona kara i dobra lekcja dla wszystkich despotów.
– Lekcja? Raczej pocieszenie dla zwykłych ludzi. – Broma Triste stuknął palcem w okładkę książki. – Despoci nie wyciągają wniosków z takich lekcji, brną w swoje chore aberracje aż do samozatracenia. Niestety potrafią ogłupić i pociągnąć za sobą całkiem spore tłumy a ci biedni ludzie, jeśli przeżyją, mówią potem: nie wiedziałem, nie miałem pojęcia, że nasz wódz, naczelnik ukochany był takim barbarzyńcą. Ja tylko wykonywałem rozkazy.
Zapoznaj się również z naszą drugą książką wydaną w tym roku!
